Şanlıurfa, Türkiye'nin tarımsal üretim merkezlerinden biri olarak zeytin ve fıstık üretiminde önemli bir yer tutuyor. Urfa Çalışma Grubu tarafından yapılan açıklamaya göre, 2023 itibarıyla yıllık zeytin üretimi 20 bin tona, fıstık üretimi ise 200 bin tona ulaşmış durumda. Şanlıurfa, Türkiye'nin toplam fıstık üretiminin %40’ını karşılayarak ülke ekonomisine de büyük katkı sağlıyor.
Ancak bu başarının sürdürülebilirliği, çevresel sorunlar nedeniyle risk altında. Ruhsatsız zeytin sıkma ve fıstık işleme tesislerinin tarım arazilerinde denetimsiz şekilde faaliyet gösterdiği belirtiliyor. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile 2872 sayılı Çevre Kanunu’na aykırı olan bu tesisler, çevre ve ekosisteme ciddi zararlar veriyor. Toprak verimliliğinde %10-15 oranında düşüşe neden olan bu tesisler, uzun vadede kalıcı toprak bozulmalarına ve yeraltı sularında kirlenmeye yol açıyor.
Urfa Çalışma Grubu, sürdürülebilir kalkınma için organize sanayi bölgelerinde ruhsatlı, çevreye duyarlı işleme tesislerinin teşvik edilmesi ve denetimlerin artırılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, ihtisas gıda işleme merkezlerinin planlanarak ruhsatsız işletmelerin bu alanlara yönlendirilmesi önerildi. Bu adımlar, hem tarım alanlarının korunmasını hem de Şanlıurfa’nın zeytin ve fıstık ürünlerinin dünya pazarında rekabet gücünü artırmasını sağlayacak.
Doğru politikalarla Şanlıurfa’nın tarımsal potansiyeli sürdürülebilir bir şekilde geleceğe taşınabilir ve çevresel tehditler minimize edilebilir.
