Çok ciddi bir yanlış ile karşı karşıyayız, başka bir deyiş ile bilgisizlik ile aslında. Toplum olarak engelsiz diye adlandırdığımız (Sağlam) insanların yani Engelsizlerin engellilere nasıl yaklaşacağı veya nasıl yardımcı olunabileceği herkes tarafından bilinen bir konu değil.
Bir engelliye nasıl yardımcı olabiliriz? Nasıl yaklaşmalıyız? Nasıl hareket edip, nasıl konuşmalıyız? Yazımın ana teması bu.
Şunu söyleyerek yazıma devam etmek istiyorum. (unutmayınız ki 'her sağlam kişi potansiyel bir engeli adayıdır')
Diyelim ki dik rampalı bir kaldırıma çıkmak isteyen tekerlekli sandalyede bir ortopedik engelliyi gördünüz ne yapmalıyız?
Veyahut elinde 'Beyaz Bastonu' ile karşıdan karşıya geçmek isteyen bir görme engelli gördünüz nasıl yardımcı olabiliriz?
Ya da sağır ve dilsiz biri size bir şeyler anlatmaya çalışıyor onun ile nasıl doğru irtibata geçebilirsiniz?
Evet, şimdi, az önce okuduğunuz ( Ortopedik, Görme, Sağır ve dilsiz) engel guruplarıyla karşı karşıya gelindiğinde onlarla nasıl diyaloga girebileceğimizi kısa bir süre düşünmenizi rica ediyorum, ondan sonra yazımın devamını okuyalım lütfen.
Toplum içerisinde en büyük yanlışlardan biri görme engelli birisine sağır muamelesi yapmak. Arkadaşlar görme engellinin kulakları normalden daha fazla duyar ve hassazdır bağırarak konuşmak gerekmez.
Görme engelliye yaklaşıldığı zaman onun duyabileceği bir şekilde ona yaklaştığınızı htirmek gerekir. (Elinizi uzattığınızda elimi uzattım, biri yanınıza geldiği zaman filan kişi geliyor, su verdiğinizde sağ elinize uzatıyorum, oturttuğunuz masa veya herhangi bir yerde sağınızda şu var solunuz da bu var demek, basamaklardan inerken veya çıkarken ilk basamak son basamak veya tek basamak diyerek bilgilendirmek gerekir) yani aslında anlayacağınız siz onun konuşan gören gözü olmalısınız ki tam anlamıyla yarımcı oluyor pozisyonuna girebilesiniz.
Unutmayınız ki trafikte karşıdan karşıya geçmeye çalışan Görme engelli biri beyaz bastonunu havaya kaldırdığında geçiş önceliğine sahiptir. O kişeye kırmızı ışık veya ışık olmayan yerlerde tüm arabaların derhal durması ve o Görme engelliye geçiş vermesi gerekmektedir. Aksi takdirde can ve mal güvenliği tehlikeye gireceği gibi cezai işlem de uygulanmaktadır.
Tekerlekli sandalye bağımlısı birisi kaldırımda, yolda giderken ondan izin almadan arkadan ittirmek o engelliyi sırt üstü veyahut yüz üstü düşürebileceğinizi bilmeliyiz, veyahut ölçüler dahilinde olmayan çok dik bir rampadan çıkmaya veya inmeye çalışan engelliye izin almadan yardım etmemeliyiz aksi taktirde onu düşürebilir belini, elini, kolunu veya bacaklarının kırılmasına sebep olabiliriz. Tekerlekli sandalyesini arkadan ittirirken ön iki küçük tekerleklerinin çukur veya taşa takılıp öne yüz üstü düşebileceğini hesaplayarak yavaş ve hassas bir şekilde ittirmemiz gerektiğini unutmamalıyız.
Sağır ve Dilsiz bir engelli ile karşılaştığımız da onun bizi duyamayacağını asla unutmadan, avazımızın çıktığı kadar bağırmamalıyız.
Eğer işaret dilini biliyorsak işaret dili ile, bilmiyorsak o kişinin okuma yazma yeteneğinin olup olmadığını öğrenerek diyaloga girmeli, onu da bilmiyor ise bildiğimiz kadar beden dili ile doğru bir şekilde yardımcı olmalıyız. Onun la diyaloga girmeye çalıştığımız da hafifçe ona dokunarak yüzümüzü görmesini sağlamak ve onun görebileceği bir şekilde pozisyon almamız gerekmektedir.
Unutmayalım ki karşıdan karşıya geçen birisi sağır ve dilsiz olabilir ve bizim kornaya deli gibi basmamız hiçbir şeyi değiştirmez, bu sebeple sinirlenip arabayı o kişinin üstüne daha hızlı bir şekilde sürmemiz o kişinin ölümüne sebebiyet verebilir.
Yani sözün kısası engelliye yardım etmek istiyor isek önce bilgili bir birey olacağız. Ve yardım etmek istediğimiz engelliden izin almadan yardıma kalkışmayacağız.
Sağlıcakla kalın