GAPGündemi’nden İshak Polat’ın hazırlayıp sunduğu “Yaşamın İçinden” programının bu seferki konuğu Sefertepe Kazı Başkanı Doç.Dr.Emre Güldoğan oldu.
Sefertepe ilk olarak 2003 yılında keşfedildi.
Taş Tepeler Projesi içerisinde yer alan ve Neolitik çağ arkeolojik kazı alanlarından olan Sefertepe’ye ilişkin İshak Polat’ın sorularını cevaplandıran İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Tarih öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Doç.Dr. Emre Güldogan, 2021 yılında önce Bilimsel Danışman olarak bu yıl itibariyle de Kazı Bakanı olarak Sefertepe kazı alanında görev aldığını belirterek; “Aslında Urfa tanışmam ilk defa 2001 yılında Mezra- Tel Eilat kazıları ile birlikte oldu.
2002 yılından itibaren Mezra- Teleilat kazları doktora tez çalışmam olan bir malzeme grubunu burada tamamlama şansına eriştim. Sizin de belirttiğiniz gibi Urfa’da 20 yıllı bir geçmişim var. 2021 yılında tekrar Taş Tepeler Projesi kapsamında Sefertepe kazıları ile birlikte Urfa’ya merhaba deme şansımız oldu.
Sefertepe ilk olarak 2003 yılında keşfedildi. Hikayesi de ilginç; Cihat Kürkçüoğlu hoca bir sempozyum sırasında Göbeklitepe ve Nevali- Çori hakkında bilgi paylaşımı yaparken sempozyuma katılan Sefer Büyükbayram kendi köylerinde de benzer taşlardan olduğunu söylüyor. Cihat Kürkçüoğlu hoca ile birlikte köye gidiyorlar ve yapmış oldukları incelemede ki ekipte Bahattin Çelik hoca da var. Yaptıkları incelemede tepe üzerinde 16 civarında taş ve yontma taş buluyorlar.
Sonraki süreçte Sefer Büyükbayram’a itfaen Hocalar orayı Sefertepe olarak adlandırıyorlar. Daha sonra Klaus Schmidt hocada ziyaret ediyor. Ve o ziyaretten sonrada Sefertepe’nin adı da tescilleniyor bir bakıma” diyerek Sefertepe’nin ilk keşfedilme sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Sefertepe, Dicle ve Orta Fırat Havzasının tam ortasında yer alıyor
Sefertepe’nin Viranşehir’in sınırları içerisinde ve Urfa’nın 70 km doğusunda, Göbeklitepe ile 50 km Karahantepe’ye 20 km mesafede olduğunu belirten Doç.Dr. Emre Güldoğan; “Biz, Seferetepe’ye Taş Tepelerin en doğu noktası diyoruz bu vesile ile. Ancak Dicle havzası ile orta Fırat havzasını düşündüğümüz zaman tam ortasında yer alıyor. Ve bizim yaptığımız üç yıllık çalışmalarda elde ettiğimiz bulgularda aslında bu iki bölge arasında kültürel ilişkileri göstermesi açısında önemli bilgiler ortaya koydu.
Dördüncü yılın sonuçlarını söylemek için henüz erken. Daha 20 gün önce bu yılın çalışmaları başladı ama daha önceki yıllara benzer sonuçlarda devam etmekte. Bu açıdan baktığımız zaman özellikle mimari başta olmak üzere diğer buluntu türlerinde her iki bölge arasında o benzerlikleri, farklılıkları, özgünlükleri şu ana kadar yaptığımız çalışmalarda bulduğumuzu söylemek mümkün" diyerek Sefertepe’nin hem Urfa’daki neolitik çağ kazı alanları hem de Dicle havzasındaki bulgu ve yapılara ev sahipliği yaptığını belirtti.
Taş Tepeler Projesine bir bütün olarak bakmak lazım
Taş Tepeler projesine ilişkin de açıklamalarda bulunan Doç.Dr.Emre Güldoğan; “Göbeklitepe ve Karahantepe bizim çatı projelerimiz. Lokomotif projelerimiz. Bu projelerin başlamasının en büyük nedeni bu kazılarda elde edilen bilgiler. Sadece Sefertepe için değil diğer Taş Tepelerin bileşenleri olan projelerin hepsi aynı değerde, aynı önemde.
Taş Tepeler kapsamında her bir projenin ortaya çıkardığı bilgi topluma mal edilecek bilgi. İnsanlara bunu doğru bir şekilde aktarılması için bizler, bu işin başında olan insanlar her anlamda destek olmak için açığız. Bugün Sefertepe, yarın başka bir proje hepsine bir bütün olarak bakmak lazım Taş Tepeler Projesine. Her bir kazının kendi içerisinde ortaya koyduğu sonucun aslında bütünlük olarak baktığınızda Taş Tepelerin bir sonucu olduğunu unutmamak lazım.
Bunların ışığında baktığımız zaman Urfa çok şanslı bir il. Biz de bilim insanları olarak bunun farkındayız. Bizler de elimizden geldiği kadar ekiplerimizle birlikte özverili bir şekilde gayret göstermeye devam ediyoruz” diyerek belli zamanlarda Taş Tepeler Projesi kapsamında kazı ekiplerindeki Hocalar ile bir araya geldiklerini ve ortaya çıkan bilgi ve bulguların paylaşıldığını dile getirdi.
Sefertepe’de ortaya çıkan bulgulara, 4-8 Kasım 2024 tarihleri arasında Dünyada ilk defa yapılacak olan Dünya Neolitik Kongresi hakkında da önemli açıklamalarda bulunan Doç.Dr.Emre Güldoğan, İshak Polat’ın ve seyircilerin kendisine yönelttiği sorulara da cevap vererek merak edilenleri cevaplandırdı.
