Karayolları ekipleri tarafından Siverek-Kâhta yolunda yapılan yol genişletme çalışmaları sırasında Karacadağ volkanik kaynaklı bazalt sütunlar bulundu.
İş makineleri ile yapılan çalışmalar sırasında bulunan doğa harikası ve dünyada ender görülen bazalt sütunlar büyük oranda zarar gördü.
Bazalt sütunların örneği dünyada bazı ülkelerde ve Türkiye'de bazı yerlerde bulunuyor ve turizm amaçlı kullanılıyor.
Kuzey İrlanda'da 12 metre yüksekliğe sahip sayıları 40 bini bulan benzer sütunlar 1986 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edildi.
Türkiye'de ise Manisa'da Kula-Salihli'de bulunan benzer yapılan bulunduğu alan Jeopark ilan edildi.
Konunun uzmanları, bir an önce Siverek-Kâhta arasındaki yol çalışmasına son verilmesini, bölgenin koruma altına alınarak turizme kazandırılması gerektiğini ifade ediyor.
Madencilik alanında çalışmalar yürüten ve bazalt taşları ile ilgili kitabı olan Ekonomist Yazar Mustafa Bakır, konuyla ilgili GAPGündemi'ne konuştu.
"Bu taşlar 20-25 milyon içerisinde oluşuyor"
Bakır, "Siverek- Adıyaman kara yolunda Karayolları tarafından yapılan yol genişletme çalışmaları sonucunda bazalt sütun taşlara rastlandı. İlk bulgulara göre 8-10 metre yüksekliğinde olan bazalt sütunlar, dünyada 5 yerde bulunuyor. Bu açıdan çok önemli. Urfa, turizm ve tarih bakımından zengin bir kent olduğu için çok önem atfediyor. Bu taşlar 20-25 milyon içerisinde oluşuyor. Net bir araştırma olmamasına rağmen bu taşların Karacadağ tüflerinden oluştuğunu tahmin ediliyor. Buradaki taşlar Karacadağ'ın püskürttüğü lavların soğumasından oluşmuştur. Silisyum miktarı azdır. Demir ve lav zamanla soğuyarak üsten aşağı doğru sıkıştırmayla sütun halini almıştır. Bu taşların en önemli örneği Kuzey İrlanda Giant’s Causeway bölgesindedir ve UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almıştır. Burası da neden UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almasın?" dedi.
"İnanılmaz heyecan verici bir şey"
Bakır, "Son gelen bilgilere göre, yol çalışmaları sırasında bazalt taşlarının bulunduğu ile ilgili haberlerin ardından Karayolları ekipleri, yol çalışmalarını geçici olarak durdurdu. Bu alana giriş ve çıkışların yasaklandığı söyleniyor. Bu alanda Turizm Bakanlığı'nın, jeoloji mühendislerinin bir araştırma yapmasını bekliyoruz. Bu taşlar insan yapısı ile oluşan taşlar değil. Bunlar doğal şekiller ve taşlardır. Peribacaları gibi düşünün. Bu taşlar oluşması ile ilgili 20-25 milyon yıldan bahsediyoruz. İnanılmaz heyecan verici bir şey. Bazalt taşları radyasyonu emdiği için önemli. Düşünün bunları görmek için binlerce insan buraya gelir. İnsanlar bu taşlara dokunacak ya da çıplak ayakla gezecek buraları. Urfa açısından tanıtımın büyüklüğünü öngörmek zor değil. Urfa için bir turizm patlaması olabilir." ifadelerini kullandı.
"Turizm destinasyonuna çok büyük katkı sağlayacaktır"
Bakır, "Türkiye'de bazı yerlerde bu gibi taşlar var. Yalnız Siverek'te bulunan taşlar gibi nizami ve ölçülü değiller. Siverek'teki taşlara benzer Kuzey İrlanda'da mevcut. Turizm İl Müdürlüğü ve Şanlıurfa Valiliğinin hızlı bir şekilde bu konuya el atması, basının da burayı tanıtması gerekir.
Maden ve jeoloji mühendisleri ve MTA'nın burada araştırmalar yaparak burayı hızlı bir şekilde koruma altına almalıdır. İlk başta korunmalı daha sonra araştırma yapılmalıdır. Burası turizm destinasyonuna çok büyük katkı sağlayacaktır.
Binlerce yıllık zeytin ağaçları, Göbeklitepe, Karahantepe Şanlıurfa'da derken şimdi de 20-25 milyon yıllık taş sütunlardan bahsediyoruz. Gerçekten heyecan verici." diye konuştu.
"Jeopark ilan edilmesi gerekir"
GAPGündemine konuyla ilgili açıklama yapan Jeoloji Mühendisi Vahap Bayram, "Oradaki jeolojik birim kayaç anlamında bazalttır. Okyanus tabanında oluşan bazaltlar, soğumaya başladığında mineralojik şeklinden dolayı altıgen ve sütun şeklinde oluşuyorlar.
Bunun Türkiye'de birçok örneği var. Siverek'te bu taşlarla karşılaşmamız sürpriz oldu. Mesela Kırıkkale'de ve Manisa'da jeopark olarak geçiyor ve bu alanlara turizm amaçlı geziler düzenleniyor. İnsanlar buraları görmeye gidiyor.
Buralar, doğanın verdiği bir güzellik. Dünyanın oluşumu sırasında oluşmuş Allah'ın lütfü olabilecek bir yer. Buranın koruma altına alınarak buraların jeopark ilan edilmesi gerekir." dedi.
Kuzey İrlanda'daki Devler Kaldırımı
"Bazalt sütunlar yol yapımına kurban gitmesin"
Harran Üniversitesi Doç.Dr. (Öğretim Üyesi) Hasan Bardakçı, "Siverek'te Kâhta yolu üzerinde Dünya'da bir kaç ülkede nadir görülen lav bazalt sütunları ortaya çıktı. Ama ne yazık ki dün bunların yol yapımına kurban edildiğini gördüm.
Yolu bir kaç metre kaydırmak yerine bazalt sütunları bozmaya çalışmak yanlış, ilçenin tanıtımına büyük katkı sağlayabilecek böyle bir oluşumun korunması lazım. Lütfen duyarsız kalmayalım. Bir benzeri İrlanda da var ve insan görmek için özellikle gidiyor" şeklinde konuştu.
