İshak POLAT/ Urfa denince ilk akla gelen şeylerden birisi olan ve Urfa mutfağının yanı sıra Türk Mutfağının önemli baharatlarından olan isot tarladan sofraya gelene kadar zahmetli bir çok işlemden geçiyor.

Urfa'da 700-800 ton yeşil Urfa biberi üretiliyor
Geleneksel ev yapımı isot yapımı için öncelikle Urfa'ya has Urfa biberi tarlalardan hal pazarına oradan da isot üreticilerine ulaştırılıyor. Her yıl ekim alanlarına ve mevsim şartlarına göre fiyatı değişen Urfa biberi bu yıl kilosu toptan 1.25 TL ile 1,5 TL arasında satılırken vatandaşların kendi evlerinde yapmak için satın aldığı evcik biberler ise kilosu 2 TL'ye alıcı buluyor.
Gerçek Urfa isotu üretimi için Urfa biberi tercih edilirken sanayi tipi üretim için Kilis ve Antep biberi kullanılıyor. Ağustos ayında başlayan ve Ekim sonuna kadar süren sezon boyunca özellikle Sırrın Mahallesinde gerçekleşen üretim sonunda 90-100 ton aralığında isot üretimi gerçekleştiriliyor.

Dışarıdan biber ithal ediliyor
Artan isot üretimi için Urfa'daki biber üretimi artmasına rağmen talebi karışlamamasından ve verimi daha yüksek olduğundan dolayı Kilis ve Antep'in yanı sıra Hatay, Adana gibi illerden biber getirtilirken acısından ve maliyetinden dolayı da özellikle kış aylarında isot fabrikaları işlemek için Meksika, Şili ve Çin gibi ülkelerden biber ithal ediyor. Gerçek Urfa biberinden 12-13 kğ 1 kğ isot elde edilirken bu rakam ithal biberlerde 10 kg'dan 1 kğ oranına kadar düşüyor.

Gerçek Urfa isotu güneşte kurutularak yapılır
Siyah, mor, kırmızı, toz isot üretimi yanı sıra isot salçası, domates salçası üretimi gerçekleştiren isot üreticileri Urfa isotunun yanı sıra sanayi tipi olarak adlandırılan isot üretimi gerçekleştirirken özellikle Urfa isotunun güneşte kurutulması gerektiğinin altını çizerek bu işlemin tere bırakma işleminden dolayı zahmetli olduğunu dile getiriyorlar. Güneşte kurutma işleminin isota tat ve renk verdiğini belirten üreticiler güneşte kurutmadan dolayı Urfa isotunda aflatoksin olarak adlandırılan ve kanserojen bir madde olan küf olayının olmadığını belirtiyorlar.

Onlarca aile geçimini isottan kazanıyor
Tarladan sofraya kadar zahmetli işlemlerden geçen isotun temizlenmesinde, parçalanmasında ve işlenmesinde ise yoğun işgücüne ihtiyaç duyuluyor. Mevsimlik işçi olarak başka şehirlere gitmek istemeyen vatandaşlar hem bütçelerine katkı sağlamakta hem de boş durmamak için isot üretiminde çalışırken torba başına 2,5-3 TL karşılığında gündelikçi bir işçi günde 20-30 torba biber temizleyebiliyor.

Kazanan yine aracı
Yüksek maliyet ve işçiliğin yanı sıra üreticiler arasındaki rekabetten dolayı üreticiler dönem dönem zarar ederken çiftçiye, Komisyoncuya olan borcunu ödemek için ürettikleri isotu neredeyse maliyetine elinden çıkartmak durumunda kalıyor. Başka yapacak işleri olmadığı için isot üreticiliğini meslek haline getiren üreticiler aynı zamanda başka şehirlerden getirilerek Urfa İsotu diye satılan biberlerden de şikayetçi.

Kooperatif çatısı altında bir araya geldiler. En büyük talepleri isot kurutma alanları
İsot üreticilerin bir araya getirmek, sorunları çözmek ve üretime standart getirmek amacı ile Şanlıurfa İsot Üreticileri Kooperatifini ( ŞİKOP) kuran üreticiler daha sağlıklı şartlarda üretimlerini artırmanın mücadelesini veriyor. ŞİKOP Başkanı Bekir Polat kooperatif hakkında bilgi verirken; ' Şu an 80 civarında üyesi bulunan kooperatifimiz Urfa'da üretilen isotun %80-85'ini tek başına üretiyor. Geleneksel Urfa isotunun üretiminde en büyük ihtiyacımız isot kurutma alanı. Bunun için çalmadık kapı almadık söz bırakmadık. Bu mücadelenin sonunda bir yer tahsisi gerçekleşti ve bizde bunun hayata geçirilmesini bekliyoruz. İsot Urfa'nın büyük bir markasıdır ve bizde bu işten geçimini kazanan yüzlerce vatandaşımız adına daha sağlıklı ve daha kaliteli Urfa isotu üretimi için mücadele etmeye devam edeceğiz' diyerek yer tahsisi ile daha farklı projeleri hayata geçireceklerini dile getirdi.

Adına festival düzenlenmeye başlandı
Yöresel birçok lezzetinin patentini Antep ve Adıyaman'a kaptıran Urfa'da kurumlar yerel ürünlerin patentlerini almaya başlarken özellikle Urfa ile özdeşleşen isotu tanıtmak ve farkındalık oluşturmak amacı ile Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi tarafından ' Acımız Büyük Keyfimiz Yerinde' sloganı ile geçen yıl İsot Festivali düzenlendi. Türkiye çapında oldukça ses getiren İsot Festivalinin bu 5-6-7 Ekim 2018 tarihleri arasında ikincisi gerçekleştirilecek ve bu festivalin adından daha çok bahsettireceği geçen yılın katılımından şimdiden belli oluyor..