EBÛ BERZE ESLEMÎ (R.A.)

İslam'ın ilk yıllarında Resûl-i Ekrem'in mukaddes davetine icabet eden, zekası, gücü, kuvveti ve ilmi ile hak dinin cihana duyurulması için gayret eden; bere­ketli, mücadeleci ve istikametli ömrünü hep o yolda harcayan; hakkı ve hakikati hiçbir tesir altında kalmayarak haykıran; Re­sû­lul­lah ve onun Ehl-i Beyt'inin sevgisiyle yanan nadide şahsiyetlerden birisi de Hz. Ebû Berze Eslemî'dir.

Hz. Ebû Berze'nin asıl ismi 'Nadle bin Ubeyd' idi. Bazı Asr-ı Saadet tarihçileri­nin beyanına göre, ismi 'Nadle bin Niyar' idi. Niyar'ın şeytanın isimlerinden ol­duğunu söyleyen Peygamberimiz, değiştirerek Ebû Berze'ye 'Abdullah' ismini vermiştir.[1]Çün­kü Peygamberimiz, Müslüman olan kimselerden Cahiliye Dev­ri'nden kalma bütün izleri siliyor, yerlerine doğrusunu koyuyordu.

Hz. Ebû Berze, kahraman ve mücahit bir sahabiydi. Peygamberimiz hayatta olduğu müddetçe onunla beraber bulunma şerefine mazhar olmuştu. Bütün sa­vaşlarda birlikte hareket etmiş, inancı uğrunda canını öne sürmüş, kanını akıt­mıştı.

Hz. Ebû Berze, savaşlarda gösterdiği üstün gayreti yanında, sahabiler arasın­da tema­yüz etmiş hadis ravilerinden biriydi. Birçok hadis ezberledi, bu hadis­lerden 64'ü hadis kitaplarında yer aldı. Ayrıca hadis ilminde de pek çok talebe yetiştirdi.

Hz. Ebû Berze, sade yaşamayı severdi. Lükse ve israfa asla yanaşmaz, tanı­dıklarından birisinin süslü elbise giyip, ata binerek gezdiğini görünce onları ikaz eder, dünyanın faniliğini hatırlardı. Kendisine has bir adeti de, öğle ve ak­şam yemeklerini fakir ve kimsesizlerle yemesiydi. Her sabah ve akşam, etrafın­da bulunan dul ve yetimlere yiyecek dağıtırdı.

Peygamberimizin irtihalinden sonra da Kur'an hizmetine devam eden Hz. Ebû Ber­ze, ihtilaf hadiselerinde Hz. Ali'yle birlikte hareket etti. Nehrevan'da Haricîlere karşı Hz. Ali'nin yaptığı çarpışmada Hz. Ebû Berze de bulunuyordu. Sıffîn'de Hz. Ali'nin yanında yer almıştı.[2]

Bir müddet Medine'de kaldıktan sonra Basra'ya geçen ve Şam'a da uğra­yan Hz. Ebû Berze, ilerlemiş yaşına rağmen Horasan bölgesinde meydana gelen savaşlarda da bulunmuştu.

Hz. Ebû Berze, Ehl-i Beyt muhabbetiyle doluydu. Kerbela faciasında çok fazla müteessir olan Hz. Ebû Berze, Hz. Hüseyin'in başının kesilip Şam'a, Hali­fe Yezîd'in önüne getirildiğinde orada hazır bulunuyordu.

Yezîd, elindeki değnekle Hz. Hüseyin'in dudaklarına dokunduğu sırada, bu çirkin hareketten ürperdi ve Yezîd'e sertçe çıkıştı:

'Sen Hüseyin'in dudağına değnekle vuruyorsun ha! Çek onun dudağından değneğini! Ben o dudakları Re­sû­lul­lah'ın öptüğünü gördüm.

'Ey Yezîd! Kıyamet günü sen, Allah'ın huzurunda şefaatçin İbni Ziyad [Hz. Hüseyin'i öldüren kişi] olduğu halde gelecek ve çıkacaksın. Hüseyin ise, kıya­met günü Allah'ın huzuruna şefaatçisi Muhammed Aleyhisselam olduğu halde gelecek ve çıkacaktır.' dedikten sonra öfkeli bir şekilde oradan ayrıldı.[3]

Hicret'in 65. senesinde Horasan'ın Merv şehrinde Ramazan ayı içinde vefat eden Hz. Ebû Berze, oraya defnedildi.[4]

Allah ondan razı olsun!