Irak'ın başkenti Bağdat'ta, 19 Ağustos 2003'te, aralarında Birleşmiş Milletler (BM) Irak Özel Temsilcisi Sergio Vieira de Mello'nun da bulunduğu 22 yardım çalışanının bombalı saldırıda hayatını kaybetmesi üzerine, BM Genel Kurulunda 2008'de alınan kararla 19 Ağustos, "Dünya İnsani Yardım Günü" ilan edildi.
Bu gün için her yıl farklı bir tema seçiliyor. Dünya genelindeki kuruluşlar bu tarihlerde farkındalık oluşturmak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenliyor.
Dünya İnsani Yardım Günü nedeniyle dünyada mevcut insani yardım durumunu ve Türkiye'nin bu konudaki çabaları derlendi.
Toplanan yardım miktarı yetersiz
BM İnsani Koordinasyon Ofisinin (OCHA) verilerine göre, 2021'de 255,1 milyon kişinin insani yardıma muhtaç olduğu belirlenirken, bu sayı 2022'te 324,3 milyona, 2023'ün 8. ayında ise 363,3 milyona yükseldi.
OCHA'nın mayısta yayınladığı "Küresel İnsani Yardıma Genel Bakış 2024" raporunda dünya genelinde birçok ülkede insani yardım konusunda ihtiyacın arttığı ancak yeterli miktarın toplanamadığı bildiriliyor.
Raporda, geçen yılın ilk 5 ayında 9,8 milyar dolar insani yardım toplanırken, yardım miktarı bu yılın aynı döneminde yaklaşık 7,9 milyar dolarda kaldı.
Yetersiz fonlanma sebebiyle gıda yardımında yapılan kesintilerin, Burkina Faso, Güney Sudan ve Yemen gibi bölgelerde insanları açlık riskiyle karşı karşıya bıraktığına değinilen raporda, dünya genelinde 310 milyona yakın insanın da yardıma ihtiyacı olduğu aktarılıyor.
Ayrıca, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) da 2023’te 65 ülkede, savunmasız durumda olan kadınlar, kız çocukları ve gençlere yardım ulaştırmak için 1,2 milyar dolarlık fon çağrısı başlatmıştı.
Türkiye'nin insani yardım politikası
Türkiye, 2021'de gayrisafi milli hasılaya (GSMH) oranla insani yardımda BM hedefi olan yüzde 0,7’yi aşarak, yüzde 0,96 ile Lüksemburg’un ardından ikinci sırayı aldı.
İngiltere merkezli "Development Initiatives" kuruluşunun hazırladığı Küresel İnsani Yardım 2022 Raporu'na göre, ABD, miktar bazında listenin başında bulunurken Türkiye ise ikinci sırada yer almıştı. Türkiye, 5 milyar 587 milyon dolarla gayrisafi milli hasılasına oranla en çok insani yardım sağlayan ülke olmuştu.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasının ardından bölgeye insani yardımlar yollayan Türkiye, Karadeniz Tahıl Girişimi Programı'nın da öncülerinden olmuştu.
Türkiye, çeşitli yardım kuruluşları aracılığıyla da Ukrayna'da savaştan etkilenenlere elini uzatmaya devam etti.
Türkiye'nin Gazze'ye insani yardımları
Türkiye, Gazze halkına da yoğun miktarda insani yardım sağlıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Mayıs'ta, Dünya İslam Bilginleri İstişare Zirvesi açılış programında yaptığı konuşmada, "Gazze'de akan kanın durması, İsrail'in saldırılarının engellenmesi için yoğun çaba harcıyoruz. Yaklaşık 54 bin tona ulaşan yardım miktarıyla, Gazze'ye en fazla insani yardım yapan ülkeyiz." demişti.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 15 Ağustos'ta TBMM Genel Kurulu Olağanüstü Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin gönderdiği insani yardımlardan duydukları memnuniyeti dile getirerek, "Gazze'deki halkımıza on binlerce ton insani yardım gönderen Türkiye'ye teşekkür ediyorum. Bunun yanı sıra Türkiye'ye Filistin'i savunmak için verdiği diplomasi savaşı için de müteşekkirim." ifadelerini kullanmıştı.
