★ Peygamber Efendimiz ve Hz.Yunus peygamber Diyarbakır için dua etmişlerdir.

( Düzeltme: Bu konuda ifade edilenler, rivayettir. Bir doğruluğa sahip değildir. Konstantiiyye'nin Diyarbakır olduğunu ifade edenler çıkmıştır. Mirac esnasında Peygambere isnat edilen ifade, doğru değildir. Yunus Peygamberin Diyarbakır' da bulunduğu ifadesi, Evliya Çelebî'ye anlatılan hikâye ile sınırlıdır. Bu ifade, doğru olmaktan uzaktır. Tarihî kronolojide hesaplamalar, ortadadır. )

★ Hz. Süleyman camii dünyada bahçesinde 27 sahabe bulunduran tek camiidir.

(Düzeltme: Rivayet zincirinde dile getirilenler ışığında burada medfun sahabe vardır. Üstü sonradan örtülen kısımda yer alan kabirler, daha çok Osmanlı Devlet Ricâlî' ne aittir. Kabirlerin alt katta, ışıksız, penceresiz bodrum katında olduğu bilinmekte ise de giriş kısmının belli olmadığı iddiası doğru değildir. Bu iç alanın fotoğraflanması şarttır. Burada kabilelerden bir iz, işaret bulunmadığı, zaman içinde kabirlerin düzleştiği söylenir. Kimi isimler, bu kabirlerin bazalttan yapılan taş sandukalardan oluştuğunu iddia etmektedir. Biz, doğrusu bir görüş belirtemiyoruz. )

★ Dünyada ilk robot el Cezeri tarafından Diyarbakır’da yapılmıştır.

(Düzeltme: Su ile çalışan robotlar yanında şifreli kapılar ile birçok mekanik alet yapılmıştır. El- Cezerî'nin el yazması eserinden bu tedkik edilebilir.)

★ Dünyada ceylan derisine elle yazılan tek tevrat Diyarbakır’da bulunmaktadır.

( Düzeltme: Bu iddia yalan ve iftiradır. Tahrif edilmiş Tevrat'ın birçok yerde el yazmaları mevcuttur. Bahsedilen ceylan derisi, diğer el yazmaları için de geçerlidir. Bu metni kaleme alan kim ya da kimler ise, bunca sıraladıkları bilgileri bu maddeye geçiş için yazmıştır, adeta. Bu bilgiye itibar edilmemelidir.)

★ Kabe nin ilk ipek örtüsü Diyarbakır da Hasanpaşa hanında dokunmuştur.

( Düzeltme: Bu bilgi notu şehirde ipek dokumacılığının ne derecede ileri olduğunu göstermesi itibariyle önemlidir.)

★ Diyarbakır surları yükseklik bakımından dünyada birinci, uzunluk bakımından ise Çin Seddi'nden sonra ikinci sıradadır.

( Düzeltme:İstanbul, Antakya, Bağdad Kale surları daha bir uzunluğa sahiptir. Çin Seddi ile site şehir devleti kalesi mukayese edilemez. Diyarbakır Kalesi ile ilgili bu benzetme yanlıştır. İstanbul ve Antakya Kale surlarını bilmeyen yazar, mevcut kitaplardan bunu almıştır. Diyarbakır Kalesi ni eşsiz kılan burçlarında ve surlarında yer alan kitabelerle kabartmalardır. Zerzevan Kalesi Burçları ve surları, yıkılmadan önce yer yer Diyarbakır Surları ile eşit durumdaydı. )

★ Yahudi inancına göre Kudüs ten sonra ikinci kutsal kent ''Kalne şehri'' yani Diyarbakır'dır.

( Düzeltme: Metni kim ya da kimler kaleme almışsa can alıcı nokta, bu bilgi notunda gizlidir. Hıristiyanlığa maddelerde hiç bir atığın, değişmenin olmadığı ortadadır. Ne bir Ermenî ne bir Süryanî bahsi, maddelerde yer almaz. Metin sahibi ya da sahipleri, bu maddede şehri Yahudî anlayışının ikinci kutsal kenti diye belirler, zihin altına bunu yerleştirir. Onun için bu metne dikkat çekiyoruz." Kalne" adıyla anılan şehrin Diyarbakır olduğuna dair, bilgi ve belge sunulmamıştır. Elbette bu bölgede Yahudî de yaşamıştır Hristiyan da yaşamıştır. Yahudî vurgusu iki kez yapılırken Hristiyan vurgusu hiç yapılmamıştır. Kimi yazarlar da yedi kollu şamdan'ı ve Yıldız'ı yer yer aramış, bulunan örnekler fotoğraflanmıştır. Elbette yaşam alanlarında ve ibadethanelerde, kimi yapılarda istenene ulaşmak zor değildir. Bahse dair Yıldız, sadece Diyarbakır'da değil , birçok şehir ve ülkede yer almaktadır. Eski Türklerden tutun, Hindistan'a uzayan coğrafyada sıklıkla rastlanan motiftir. )

★ İslam aleminin 5. Harem-i Şerifi Diyarbakır'dadır.

( Düzeltme: Harem- î Şerifin beşincisi olarak adlandırılan Ulu Camiî yanında Bursa Ulu Camiî de 5. Harem-i Şerif olarak kaynaklarda yer alır. Sahabinin topluca namaz kıldığı, yüzlercesinin bir araya geldiği mekân için kullanılan bu ifade, şehre verilen değer ölçüsüdür. Mekke, Medine, Kudüs ve Şam dışında Harem-i Şerif olarak gösterilen Diyarbakır Ulu Camiî üzerinde metin sahibi ifadede bulunmamıştır. Bu yapının kilise ya da katedral olduğu iddiasından kaçınılmıştır. Bir çok kaynakta bu iddia, başta yer alırken, Kalne sonrası Harem-i Şerif ifadesi yumuşak bir geçiştir.)

★ Müritleriyle birlikte Diyarbakır'a gelen İslam aleminin en büyük alimlerinden Mevlana Halit, Diyarbakır da attığı her adımın bir sahabe mezarına denk geldiğini söylemiştir.

( Düzeltme: Kimisi bu ifadenin Meşhed Camiî için söylendiğini dillendirir. Doğru olan budur. Metin sahibi ya da sahipleri, bunun tüm şehre mal etmektedir. Kimi ilçelerle köylerde toplu ya da birkaç sahabe kabri bulunduğu yaptığımız araştırmalarda yer almaktadır.)

Özetle iddialara karşılık az ve öz şekilde düzeltmeleri yaparken, bu tür kasıtlı ifadelerle şehri yüceltme, şehri abartılı şekilde sunmaya hiç gerek yok, aslında. Diyarbakır da diğer şehirler gibi belli bir tarihe ve misyona sahip, kimi yönleriyle eşsiz bir şehirdir.

Bu tür kimi zehir içerikli mesajlarla şehri Yahudî anlayışına teslim etme amaçlı sanal ortamdaki bilgi kirliliğine karşı araştırmaya davet ediyoruz.

Kimi gezi rehberlerinin ilk ya da son sayfalarında yer alan Bu açıklamaların da eksik olmadığını belirtelim.

Hangi gezi rehberleri?

Bir şehirde şehrin gezi rehberlerini kim hazırlar ve yayınlarsa...

Umarız uyarılarımız dikkate alınır, pirinç daneleri içine karıştırılan bu beyaz taşlar ayıklanır.

20 Mart 2020/ Diyarbakır