Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı Müberra Oflaz ve Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Ali Güvenç Kiraz; Kasım 2012'de yürürlüğe giren ancak daha sonra ertelenen 6360 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararname’nin 2026 yılından itibaren uygulanacağını belirtti.
BÜYÜKŞEHİR SINIRLARINDAKİ MAHALLELERDE VERGİ 2 KAT ARTIYOR
Dünya gazetesinde yer alan habere göre; 6360 sayılı kanun nedeniyle 30 ilde 16 bin 220 köyün mahalleye dönüştüğünü, yine aynı değişiklikle 1053 beldenin de mahalle statüsü kazandığını hatırlatan Oflaz, önceden köy statüsünde olan bir yerleşim biriminin mahalle statüsüne dönüşmesi durumunun vergi açısından iki sonucu olduğuna işaret etti.
Oflaz, “Daha önce ilgili yerleşim yeri, belediye ve mücavir alan sınırları dışında ise oradaki taşınmazlar emlak vergisine tabi değilken artık emlak vergisine tabi olur. Daha önce de emlak vergisine tabi durumda olsa bile büyükşehirlerde emlak vergisinin iki kat uygulanması nedeniyle artık emlak vergisi iki kat olarak hesaplanır” ifadelerine yer verdi.
ŞANLIURFA’DAN İSTANBUL’A 30 İL
Düzenlemenin batıdaki illerin yanı sıra Anadolu’daki şehirleri de etkilediğini ifade eden Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı Müberra Oflaz, “2026'da vergilendirmenin başlayacağı yerler; Büyükşehir belediyesi olan Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa, Van, İstanbul ve Kocaeli'ndeki köyden mahalleye dönüşen yerleşimler bulunuyor. Kanun öncesinde Büyükşehir Belediyesi olan diğer 14 ilde (Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Gaziantep, Konya, Kayseri, Antalya, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Mersin, Samsun, Sakarya) il mülki sınırları ile Büyükşehir Belediye sınırları arasında kalan alanda köyden mahalleye dönüşen yerler ile orman köyleri yer alıyor” diye konuştu.
YASAL DÜZENLEME DAHA ÖNCE ERTELENMİŞTİ
Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Ali Güvenç Kiraz ise köyden mahalleye dönüşen bölgelerde yaşayan vatandaşların, belediye gelirleri kapsamında ödemek zorunda kalacakları emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve diğer harç ve katılım payları yönünden ödemelerinin daha önce 2014, 2020, 2022 sonuna ertelendiğini hatırlattı.
Söz konusu yasa düzenlemesinin yerel seçimler öncesinde de 31 Aralık 2025 sonuna ertelendiğini aktaran Kiraz, “2026 yılından başlamak üzere köy vasfını kaybetmiş ve mahalle olarak belirlenmiş yerlerde yaşayan vatandaşlar emlak vergisi ve belediye vergi, harç ve katılım payları ödenmeye başlayacak. Yine 2020 yılında yapılan bir düzenleme ile köy vasfını kaybetmiş mahallelere kırsal mahalle olma hakkı tanınmış olup, kırsal mahalle başvurusu ilçe belediye meclisi teklifi ile büyükşehir belediye meclis kararı ile olacak” ifadelerine yer verdi.
ARTIK ŞEHİR HİZMETLERİ ALMAYA HAK KAZANDILAR
Büyükşehir sınırlarına dâhil edilen ve mahalle statüsüne kavuşan tüm köylerin, Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin sunmuş olduğu tüm hizmetleri almaya hak kazandıkları ifade eden Kiraz, “Bu kapsamda bu mahalleler açısından temizlik hizmetleri, su ve enerji hizmetleri, ulaşım hizmetleri, denetim hizmetleri bu mahallelere de belediyeler tarafından verilmek zorunda” dedi.
KIRSAL MAHALLELERE TANINAN PEK ÇOK HAK VAR
Mahalle statüsüne kavuşan köylerin birçoğu kırsal mahalle statüsünde olacak. Kırsal mahallelerin ise merkezde yer alan mahallelere oranla önemli hakları bulunuyor.
Bu haklar: İşyeri olarak kullanılan bina, arsa, araziler açısından gelir vergisi muafiyeti olan esnaf veya basit usulde vergilendirilenler emlak vergisi ödemeyecek. Tarımsal amaçlı kullanılan arsa ve arazileri kullananlar emlak vergisi ödemeyecek. Kırsal mahallelerde bina, arsa, arazilerde ticaret, sanayi ve turizm tesisi yapılması veya işletilmesi durumunda ise emlak vergisi yüzde 50 indirimli uygulanacak. Bilanço esasına göre defter tutanlar da ise muafiyet yok. Kırsal mahallelerde yapılacak inşaatlarda ruhsat harçları ve imarla ilgili harçlar ve belediye gelirleri kanunu kapsamındaki tüm vergi ve harçlar yüzde 50 indirimli uygulanacak. İçme ve kullanma su ücretleri de en düşük tarife dikkate alınarak konutlarda yüzde 25'i işyerlerinde ise yüzde 50'yi geçmeyecek şekilde belirlenecek.
