Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündeme ilişkin soruları yanıtladı, son dönemdeki gelişmelerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Ziyaret ettiği illerde neler yapılabileceği konusunda çok fazla önerileri geldiğini belirten Selçuk, herkesin kendi okulunda neler yapılabileceği konusunda çok ciddi bir çalışma içerisinde bulunduğunu söyledi.
Selçuk, sahadaki, okullardaki, öğretmenlerdeki enerjiyi çok yüksek bulduğunu vurgulayarak, bütün şehirlerde binlerce kişiyle görüştüklerini, konferanslarla verdiklerini dile getirdi. Bu işin eğitimsel yanı olduğuna, bir de seçim sürecinde bulunulduğuna işaret eden Selçuk, 'Seçim öncesi AK Parti'nin faaliyetleri, geçmişteki faaliyetleri, ortaya konulan birtakım başarılar ve bu başarıların tekrar tekrar konuşulması, arkasından onların üzerine neyi inşa edebileceğimiz konusunda yeni fikirler, özellikle kalite üzerinde daha çok duracağımızı ifade ediyoruz.' diye konuştu.
Bu arada yerel seçimlerle, eğitim sistemlerinin ilgisinin kurulduğunun, çünkü eğitimin, demokrasiyle çok yakından ilgili bir kurum olduğunun altını çizen Selçuk, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Hem ekonomi hem de demokrasi açısında yerel seçimlerin eğitimle bağlantısını konuşuyoruz. Eğer eğitimde güçlü bir beklenti varsa, bir talep varsa o zaman yerel seçimlerde de bize destek olunması gerektiği çok açık. Çünkü o iş birliği, ilçe belediyesi, il belediyesi, merkezi hükümet, bu üçü saç ayağı olarak bir araya geldiğinde ortaya çıkan sinerji çok daha büyük.'
'Velilerde gördüğüm yakınlık beni çok şaşırttı'
Bakan Selçuk, öğretmen Ziya Selçuk olarak sohbet toplantıları yaptıklarına değinerek, 'Oradaki öğretmen tavrımızı bildikleri ya da deneyimle de gördükleri için o sıcaklık iyice artıyor. Ben, meslektaşlarımı gerçekten bulundukları şartlar açısından uzun yıllardır iyi izliyorum. Fakat velilerde gördüğüm yakınlık beni çok şaşırttı.' dedi.
Velilerin, teknik detayı çok iyi bildiklerini belirten Selçuk, 'Özellikle bu konuda kadınlar çok aktif, çocukların ödevini değil, hayatını yapıyorlar ve yönetiyorlar. Çünkü anne, Türkiye'de çok hususi bir öneme sahip. Babalar iş ya da hayat şartları dolayısıyla daha sınırlı bir ilişki ve iletişim içerisinde olabiliyorlar. Ama anne bunun bütün sorumluluğunu almış. Bazen kaygıları ve gelecek korkuları nedeniyle çocuğunun eğitimiyle ilişkisini yönetmekte zorlanabiliyorlar.' değerlendirmesinde bulundu.
'Sağlıklı bir personel rejimi oturtmaya çalışıyoruz'
Öğretmenlik Meslek Kanunu'na ilişkin çalışmaların ne aşamada olduğuna yönelik soru üzerine Selçuk, birçok meslek grubunda bir meslek yasasının bulunduğunu, hepsinin hangi durumda ne tür imkan ve durumlarla karşılaşacağı ve kaç yıl sonra ne yapacağının somut olarak belirli olduğunu ifade etti.
Ancak eğitimde böyle bir meslek yasasının bulunmadığına dikkati çeken Selçuk, geçmişten itibaren bakıldığında bunun birçok sosyal hatta siyasal nedeninin olduğunu kaydetti.
Öğretmenlik mesleğinin belli açılardan büyük ölçüde kadınlarla ilgili bir meslek olduğu için diğer meslek gruplarının tayinleri yapıldıktan sonra öğretmen eşlerinin tayinlerinin yapıldığını belirten Selçuk, şunları söyledi:
'Dolayısıyla bir hareket kabiliyeti elde edebilmek için bu yasa çok uzun yıllardır çıkmamış. Başka sebepler de var elbette sadece bundan dolayı değil, ama böyle bir yasanın çıkmasıyla çok sağlıklı bir personel rejimi oturtmaya çalışıyoruz. Öğretmenlik mesleğinin statüsünü ve itibarını güçlendirmemiz lazım. Bununla ilgili birtakım avantajlar getirmeye çalışıyoruz.
Devlet Memurları Kanunu ile ilgili yapılan genel düzenleme, öğretmenlik mesleği için bazen sınırlılıklar içerebiliyor. Yani mesleğe özgü bazı içerikler gerekli olabiliyor. Birçok mevzuatta öğretmenlikle ilgili muhtevalar, atıflar var ve bunlar uzun yıllar içerisinde biraz karışmış. Bunların hepsini toparlayıp tek bir söylemle ifade etmeye çalışıyoruz.'
'Süreç aslında Milli Eğitim Bakanlığı açısından tamam'
Bakan Selçuk, öğretmenlerin kariyer basamakları konusunda bir belirsizliğin olduğuna dikkati çekerek, 'Onlarla ilgili birtakım düzeltmeler yapılabilir. Bu kariyer basamaklarının muhakkak surette ehliyet üzerinden inşa edilmesi zaruriyeti var. Aksi takdirde eğitim, ehliyet olmadığında icabet etmiyor, yani kaliteye icabet etmiyor.' diye konuştu.
Bir boyutun da eğitim yöneticileri olduğunun altını çizen Selçuk, şu ifadeleri kullandı:
'Eğitim yöneticilerimizin, okul müdürlerimizin durumunda gerçekten bir belirsizlik var. Onların kadrolu olarak yönetici olmaları ihtiyacı var. Çünkü geçici bir görev yapıyorken, okula hakimiyeti, okuldaki yönetsel yetki ve sorumlulukların dengesini kurabilmesi konusunda bazı sorunlar yaşanıyor.
Buna bağlı olarak bazı ödül, ceza vesaire gibi personel rejimi açısından gerekli olan şartlar da bu kanunla yapılacak. Süreç aslında Milli Eğitim Bakanlığı açısından tamam. Biz ne yapacağımız konusunda binlerce öğretmenlerle, okul müdürüyle, akademisyenlerle, sivil toplum kuruluşlarıyla, sendikalarla defalarca görüştük. Adım adım nerede ne yaparsak sistemi bütünsel olarak olumlu etkileyebiliriz.'
'Yeni yasama dönemine kalacak gibi görünüyor'
Selçuk, eğitimde bir parametre ile oynandığında bundan çok sayıda parametrenin etkilendiğini dile getirdi. Mesela, 'Okul öncesinde 5 yaş zorunlu kılınacak' dendiğinde, bundan 16-17 parametrenin etkilendiğini anlatan Selçuk, 'Her bir karar alındığında hangi parametreler nasıl etkilenir simülasyonuna ihtiyacı var bakanlığın. Bütünü işle dizayn etmek zorundayız. Biz bu bütüne ilişkin bir matrikse sahibiz.' şeklinde konuştu.
'Biz hazırlığımızı tamamladık.' diyen Selçuk, şöyle devam etti:
'Maliye Bakanlığıyla ilgili ve Maliyenin eğitimde yapılan çalışmalara ilişkin olumlu bakışı ve desteği son derece yüksek. Bir de Meclis aşaması var. Aslında bu hazırlıkların kamuoyuna açılmasıyla ilgili de bir aşama olacak, onu da bekliyoruz. Bundan fayda umuyoruz çünkü bu bizim yukarıdan aşağı bir söylememiz olması mümkün olmayan bir konu.
Bunu zeminden yukarı doğru, yani toplumla paylaşarak kalıcı bir değer haline dönüştürebiliriz. Aksi takdirde belli kişisel yaklaşımlar söz konusu olur, subjektivite artar. Yeni yasama dönemine kalacak gibi görünüyor, ek işlerden bir tanesi olabilir. Tabii buna Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi içerisinde kabine karar veriyor.
'Milli Eğitim Bakanlığının Yapay Zeka Stratejisi çıkacak'
Selçuk, 2023 Eğitim vizyonuyla ilgili çalışmaların sorulması üzerine ise şunları kaydetti:
'2023 vizyonu aslında benim ve arkadaşlarımın çok uzun yıllardır zaten hazırlık yaptığı bir konuydu. Yani 'Acaba ne yapsak Türkiye'de' diye sorularak yazılmış bir şey değil. Daha öncesinde Türkiye Cumhuriyeti'nin eğitim sistemi 5 yılda nasıl dönüştürülür, bununla ilgili öğretmen yetiştirme modeli nasıl olabilir gibi alt bileşenlerde çok sayıda çalışmamız, hazırlığımız vardı. Ama bunu bir akademisyen olarak hazırlıyorduk ve uygulamacılarla beraber çalışıyorduk.'
Bütün o hazırlıkların 2023 vizyonuna bir etkisinin olduğunu belirten Selçuk, 'Ben işin içine girdikçe, bu işin çok rahatlıkla yapılabileceği konusunda inancımın kavileştiğini görüyorum. Yani gerçekten adım adım bu yapılabilir ve yapıyoruz da.' dedi.
Selçuk, tek bir örnek olsun diye meslek teknik eğitimiyle ilgili 2023 vizyonu içinde olan 40'tan fazla iş olduğunu anlattı. Adım adım zemini kurduklarını ve altyapıyı oluşturduklarını vurgulayan Selçuk, şunları kaydetti:
'Bu altyapının dijital kısmı çok önemli. Çünkü sistemin bütün bileşenlerinin birbiriyle iletişimini, ortak bir veri tabanı üzerinden oluşturmak ve bu veri tabanına dayalı olarak da yapay zeka temelli bir sistem kurabilmek temel hedef. Bu çok kısa bir süre içerisinde de Milli Eğitim Bakanlığının Yapay Zeka Stratejisi bir ay içinde çıkacak. Bu stratejiyle ilgili de şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; Elimizdeki bütün verilerin optimizasyonunu sağlayabilmek için rahatlıkla kullanabileceği bir dijital altyapı kuruyoruz.
Birbirinden çok bağımsız olan veri tabanlarını bütünleştirip, süreçler ve fonksiyonları ilişkilendiriyoruz. Diyelim ki 'şartlı nakit alan bir annenin çocuğunun matematik notuyla, bulunduğu okulun sosyo-ekonomik düzeyinin ilerideki üniversite sınavı arasındaki bağlantısı nedir?' gibi inanılmaz ilişkilendirmelerle politika dökümanı çıkarabiliriz böyle bir sistem içerisinde.'
'Her şey yolunda gidiyor'
Selçuk, 2023 ile ilgili yapılan bütün faaliyetlerin hepsiyle ilgili eşzamanlı bir çalışmanın yürüdüğünü belirterek, 'Bunların birbirleriyle bağlantıları, bir bilgisayar modellemesi üzerinde de belirli, biz hangisini nereye bağladık. Genel olarak baktığımda, fazlasını yapıyoruz. Çünkü bizim göremediğimiz, eksiklik bulduğumuz işler varmış, onları da tamamlayarak gidiyoruz. Böylece hayattan literatüre bir gidiş belirliyoruz.' ifadesini kullandı.
'6-7 ay oldu hala büyük bir değişiklik yok' şeklindeki eleştiriler geldiğine işaret eden Bakan Selçuk, 'Zaten büyük değişikliğimiz 6-7 ay olduğu halde bir şey yapmamak. Yani çok acil çözümlerimiz olursa, şimdiki çözümlerimiz bir sonraki problemimiz olur. Bir zamanı var, zamanı gelmiş ve yapılmış 100'ün üzerinde iş söyleyebilirim. 3 yıllık bir takvim de koyduk. Hangi ay, hangi yıl ne yapacağız, çok net bir zamanlama var. Ona uymazsak, bu projeye kendimiz uymamış oluruz. Her şey yolunda gidiyor.' diye konuştu.
'Destek kurslarının iyileştirilmesiyle ilgili çok yönlü bir modelleme çıkardık'
Milli Eğitim Bakanı Selçuk, dershanelere ilişkin şunları kaydetti:
'Okullarımızda bu ihtiyaç nasıl giderilir ile ilgili bir çalışmamız var, bu bitti. Mevcut okullarımızdaki destek kurslarının iyileştirilmesiyle ilgili çok yönlü bir modelleme çıkardık. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı sonrasında bizim için önemli olan şey, mevcut durumdaki ihtiyaçları tümüyle tatmin etmek.'
'Okullarda öğrenme düzeyleri arasında yüksek fark var'
Türkiye'deki okullarda öğrenme düzeyleri arasında yüksek fark olduğuna değinen Selçuk, iyi imkanlara sahip olan ve olmayan okullar arasındaki farkın fazlalılığına ve bunun azaltılması gerektiğine vurgu yaptı. Selçuk, aksi halde kamuoyunda 'Şu okula gitmek istiyoruz.' düşüncesiyle belli okulların işaret edileceğini, bunun da sınav ihtiyacını ortaya çıkaracağını ifade etti.
Selçuk, 'Bu fark azalmazsa sınav ve sınav baskısı azalmaz. Okullardaki öğrencilerimizin öğrenme farklılıkları arasında yüzde 30'un üstünde fark var. Bu fark azalmazsa o fark da azalmaz. Bizim işimiz bu farkı azaltmak. Biz bunu yapıyoruz ve azaltmaya başlıyoruz.' diye konuştu.
Farkı azaltmak için 'regülasyon politikası' uyguladıklarını aktaran Selçuk, 'Mevcut durumda yapılabilecek işler var ama onlar henüz yapılmadığı için bu düzenlemeler olduğunda bu fark zaten kısmen azalacak. Bir kısmı yatırım bütçesiyle ilgili. Belli yatırım politikaları uygulanmazsa bu fark azalmaz. Bu kısımla ilgili de genel ekonomik durum çerçevesinde değerlendirmeler yapıyoruz.' dedi.
'Her bir öğrenciye rehberlik yapılıyor'
İyileşmeye paralel olarak dershane talebinin azalacağını vurgulayan Selçuk, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Okullarımızda bu ihtiyaç nasıl giderilir ile ilgili bir çalışmamız var, bu bitti. Mevcut okullarımızdaki destek kurslarının iyileştirilmesiyle ilgili çok yönlü bir modelleme çıkardık. Bu öğretmenlerimizin birtakım eğitimleri alması, kendi okulunda değil de başka okulda derse girmesi, kaynak ihtiyacının temin edilmesi, bu öğretmenlerimize soru ve benzeri konularda sürekli olarak destek verilmesi, ulusal deneme sınavları yapılması, yazılım marifetiyle her çocuğun düzeyinin belirlenmesi... Bu düzey belirlendikten sonra çocuğa özgü kişisel olarak yazılım, bir yıllık yol haritası çıkarıyor. 'Hangi hafta neyi yaparsan hangi puanı alırsın' diyor. Program, bunu anlık olarak dönüştürüyor. Diyelim ki çocuk az çalıştı, program, 'bu hızla gidersen şu olur.' diyor. Çocuk belirli konuyu yapamadı soru çözerken, yazılım şunu yapıyor, 'Sen bunu geçen seneki yedinci ünitedeki eksikliğinden dolayı yapamıyorsun'. Bunu onun önüne hazır getiriyor. O konuyu çalıştırıyor çocuğa, çağrı merkezi vasıtasıyla velilere destek olunuyor. Her bir öğrenciye rehberlik yapılıyor.'
'Tüm derslere ilişkin video kütüphane oluşturuyoruz'
Öğrencilerin çok sevdikleri bazı derslerin öğretmenlerini seçtiklerini belirten Selçuk, 'Onlarla tüm derslere ilişkin video kütüphanesi oluşturuyoruz. Türkiye'nin çok yetkin öğretmenlerini seçiyoruz. Diyelim ki fizik konusunda, onun bütün yıl boyunca var olan içerikleri, müfredatı sunmasını istiyoruz. Herkese bir fırsat eşitliği sağlıyoruz. Bu videolar şu anda hazırlanıyor. Biz bunu herkese ücretsiz açacağız. Mezunlar, vatandaşlar... Ücretsiz olarak, mobil olarak, bir IP tv üzerinden ya da başka yerden. Bunun senaryoları hazırlandı. Bunu ortaöğretimin iyileştirilmesi meselesi olarak görüyoruz.' ifadelerini kullandı.
Selçuk, çocukların buna ihtiyaç duyma nedenlerine ilişkin ise şu değerlendirmelerde bulundu:
'Bu ihtiyacı biz yok sayamayacağımıza göre biz bunu nasıl doyuracağız. Biz bunun sahici karşılığını veriyoruz. Çocuğa hafta sonu sadece 'kursa git' biçiminde değil de istersen mobil, istersen video kütüphanesi olarak, istersen kaynak olarak, istersen okulunda ders olarak ama sana rehberlik ederek, ailenle temas ederek, senin devamını, devamsızlığını izleyerek... Bunu bir ekosistem üzerinden ve Türkiye'nin en iyi soru hazırlayan ekibiyle çalışıyoruz. Bir akademik kurulla beraber çalışıyoruz. Çocuğun karşılaşabileceği en iyi içerik ve dersler. Bunların hepsi yükseköğretime oryantasyon da olmalı. Aksi takdirde biz bunu sadece bir dershane meselesi olarak görürüz. Bunu çocuğun çok yönlü gelişmesi olarak değerlendiriyoruz.'
'Ciddi bir izleme, değerlendirme sistemi kurduk'
Merdiven altı dershane uygulamaları konusunda nasıl bir denetim mekanizmasının işletildiğine yönelik soru üzerine Selçuk, 'merdiven altı' diye tabir edilen şeyin, sistemden bağımsız her zaman var olduğunu söyledi. Merdiven altı olmakla yapılan bu iş arasında doğrusal bir ilişkinin değil dolaylı bir ilişkinin olduğunu ifade eden Selçuk, şunları kaydetti:
'Bunun ne şekilde olacağı, nasıl olacağı elbette bir tahmin gerektiriyor. Tahminlerimiz var. Bu konuyla ilgili Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatı sonrasında bizim için önemli olan şey, mevcut durumdaki ihtiyaçları tümüyle tatmin etmek ve geri kalan istisnai durumları, diyelim ki merdiven altı ya da başka türlü, bu idare hukukunun ya da ceza hukukunun konusu olarak bir takibat sistemine de tabi tutulacak. Henüz daha netleşen bir durum söz konusu olmadığı için bu bir kabine meselesi. Sadece Milli Eğitim Bakanlığının kendi başına karar verebileceği bir konu değil. Bununla ilgili çok ciddi bir izleme, değerlendirme sistemi kurduk. Hayata geçirmek için bekliyoruz. Bunun nasıl olacağına ilişkin ayrıntıları ileride vereceğiz. Velilerimizin şunu çok iyi bilmesi gerekiyor. Bu konuyla ilgili çalışmalarımız çok yoğun olarak sürüyor. Bir mağduriyet yaşamamaları için de tedbirli olmaları yönünde fayda var.'
'Okula başlama yaşında 69 ayı başlatacağız'
Anaokulu eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınıp alınmayacağına ilişkin soruya Selçuk, '5 yaşı zorunlu kılmak 3 sene sonra takvimde yer verdiğimiz bir şey. Buna karar verirsek ne kadar dersliğe ihtiyacımız var? Kaç öğretmen gerekiyor? Finansmanın bütçeleme modeli ne olacak diye fizibilite çalışmamızı yaptık. Bu biraz zamanla ilgili bir şey. Bu kadar derslik ihtiyacını birden bire kapatmamız söz konusu değil, zaman içerisinde bunu kapatalım 5 yaşı zorunlu olarak, 3 yıl sonra yapacağımıza dair taahhüdümüz var. Türkiye'nin genel ekonomik durumuyla da ilişkili olmakla birlikte çok büyük bir mesafe alacağımızı görüyoruz.' yanıtını verdi.
Bakan Selçuk, 4 yaş ve 3 yaşı da dikkate alarak, Bakanlık olarak, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve belediyelerle çalışmalar yaptıklarını belirterek, 'Hiç okula gidemeyenlerin evine okul öncesi paketi anlamında nasıl destek veririz ile ilgili paketler hazırladık, süreç devam ediyor. 69 ay olarak bir saptamamız var. Burada yapmak istediğimiz şey, 6-7 yaş çağ nüfusu iç içe girdi. 4+4+4'ten sonra aynı çağın nüfusunda yüzde 40'a yakın çocuğumuz oldu. Derslik açığımızla ilgili bize ortaöğretimde önümüzdeki yıl yepyeni bir fotoğraf sunacak. Bütün bu karışıklığın önüne geçmek için 69 ayı önümüzdeki yıl zaten gerçekleştirmiş olacağız.' dedi.
'Çocuğu tanımalıyız'
Selçuk, ders çeşitlerinin ve saatlerinin azaltılmasına yönelik çalışmanın hangi aşamada olduğuna ilişkin soruyu şöyle yanıtladı:
'Ders çeşitlerinin ve saatlerinin azaltılmasının dünyadaki genel eğilimlerle de ilgili olduğunu, Anglosakson dünyasında lisede ve ortaöğretimde 5-6 dersin olduğunu görüyoruz. Bizde aynı yaşta 16-17 dersin olduğunu görüyoruz. Bir çocuğun bu kadar çok dersle muhatap olması ve derinlemesine bu dersleri içselleştirme ihtimali söz konusu değil. Bütün dünya bunu böyle yaparken biz neler yapılabiliriz diye baktığımız da yapmak istediğimiz şu; bir çocuğu önce tanımak zorundayız. Lise sona gelmiş bir çocuğun 'Acaba neyi seçsem? Acaba ben neye uygunum? Acaba hangi bölüm bana daha iyi gelir?' endişeleri varsa eğer yaptığımız rehberliğin güçlendirilmesi gerektiğini gösterir. Çocuğu tanımalıyız. Bununla ilgili özellikle mesleki eğimde bir set hazırladık. Bu set yaklaşık 1,5 saat süren bir testle çocuğun mesleki eğitimin hangi ana yada alt dalına uygun olduğunu gösteren bir test.'
Bu testin çok sayıda beceriyi kapsadığını ve bu sayede öğrencilerin daha iyi tanınacağını belirten Bakan Selçuk, 'Bizim üniversite seviyesinde Türkçe eğitimi vermemizin temel sebebi de budur. Çocuklar en alttan beri daha yetkin gelse yukarıda bu ihtiyaçlar kalkacaktır.' dedi.
Norm kadro konusunda çıkabilecek fazlalığın kağıt üzerinde bir fazlalık olacağını söyleyen Selçuk, 'Hiç bir öğretmenimizin boşta kalması asla söz konusu değil. Üniversitelerle yaptığımız anlaşmalar var, öğretmenlerimize yan alan ve sertifikalar vereceğiz. Çift ana dal, yan dal gibi uygulamalar bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de var. Böyle bir imkanı öğretmenlerimize sunmak için YÖK ve üniversite rektörlerimizle görüştük. Daha çok öğretmene ihtiyacımız varken öğretmenlerimizin boşta kalması gibi bir şey söz konusu değil.' ifadelerini kullandı.
'Okul profili çalışması 13 Mart'ta kamuoyuna tanıtılacak'
Milli Eğitim Bakanı Selçuk, okul profili adlı çalışmanın 13 Mart'ta açıklanacağını ve kamuoyuna tanıtılacağını bildirdi.
'Öğretmenlere yan alanlarda sertifikalar vereceğiz'
Selçuk, 'Üniversitelerle yaptığımız anlaşmalarla öğretmenlere yan alanlarda sertifikalar vereceğiz. Öğretmenlerimizin açıkta kalması söz konusu değil.' ifadelerini kullandı.
'Amaç okulların ilerlemeleri hususunda farkındalık oluşturmak'
Okul profili konusunu açıklayan Selçuk, 'Amaç hiçbir okulu birbiriyle yarıştırmak değil sadece kendi ilerlemeleri hususunda bir farkındalık oluşturmak. Bütün okullar iyi ya da kötü derken neye göre iyi ya da kötü, bunun akademik temelini kuruyoruz.' dedi.
Selçuk, hayırseverlerin okullara yaptırdıklarının okulun web sayfasından izlenmesine imkan sağlayacak yazılımın nisanda hizmete gireceğini bildirdi. AA
