AA / Tarım ve Orman Bakanlığınca başlatılan projeyle Türkiye'nin en çok ürettiği soğan, havuç, marul, kırmızı baş lahana ve brokoli gibi kışlık sebze türlerinde yerli hat ve yeni çeşitler geliştirilmesi hedefleniyor.
AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, Bakanlığa bağlı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğünce, araştırma enstitüleri, üniversiteler ve özel sektör iş birliğiyle Kışlık Sebze Yetiştiriciliğinde Hat ve Çeşit Geliştirme Projesi hayata geçirildi. TÜBİTAK tarafından desteklenen ve 7,5 milyon liralık bütçesi olan Ar-Ge projesi, 2022 sonuna kadar yürütülecek.
Projeyle, kışlık sebze türlerinde yerli çeşitlerin geliştirilmesi ve yerli ve milli üretim stratejisine katkı sağlanması amaçlanıyor. Proje sonunda, kışlık sebze tohumculuğunda yerli tohum kullanım oranının ilk olarak yüzde 30'lara, uzun vadede ise yüzde 50'nin üzerine çıkarılması öngörülüyor.
Proje için ülke üretiminde ilk 10 sebze türü içinde yer alan ve yetiştiriciliğinde yabancı kökenli hibritlerin yoğun kullanıldığı soğan, havuç, marul, kırmızı baş lahana ve brokoli seçildi. Ülke sebze üretiminin yüzde 13'ünü oluşturan bu 5 sebze türünde, gen havuzlarının genişletilmesi, yeni hat ve çeşitlerin geliştirilmesi sağlanacak. Böylece, kışlık sebze türlerinde ihracat yapılması amaçlanıyor.
Dışa bağımlılık azaltılacak
Projeyle, bu sebzelerde dünya pazarlarında rekabet gücü yüksek, tüketici talebine uygun, besin değeri yüksek çeşit ve hatlar geliştirilmesi de sağlanmış olacak. Bu ürünlerin tohumluk üretiminin Türkiye'de yapılmasıyla dışa bağımlılık da azaltılacak.
Proje kapsamında soğan, havuç ve marulda gen havuzları oluşturulma süreçleri tamamlandı. Soğanda tohum üretim ve çeşit ıslah çalışmaları yapılırken, havuçta tohum elde etme aşamasının ardından elde edilen bitkilerin gelişimi takip ediliyor. Marulda ise hastalıklara dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi için çalışmalar ile melezleme işlemleri başlatıldı.
Kırmızı lahanada tohum üretimi ile çeşit seçme aşamasına gelinirken, brokolide ise tohum üretim çalışmaları yapıldı. Brokolide şimdi biyoteknolojik yöntemlerle ıslah programları yürütülüyor.
Yazlık sebze projesi de yürütüldü
Bakanlık tarafından 2014 yılında yürütülen Sebze Çeşitlerinin Geliştirilmesi Projesi kapsamında ise 7 sebze türünde 320 nitelikli hat ve 42 çeşit geliştirildi. Bu proje sonunda, yazlık sebze tohumunda yerlilik oranı yüzde 50'nin üzerine çıkarıldı. Yazlık sebze türlerinde elde edilen bu başarının, şimdi kışlık sebze türlerinde de elde edilmesi hedefleniyor.
